Rzeź Wołyńska

9 marca 1943 roku w miasteczku Bereźce pow. Krzemieniec Ukraińcy spalili 2 Polki.

9 marca 1943 roku we wsi Nagórzany pow. Czortków zamordowali 2 Polaków, w tym 18-letniego chłopca Ukrainiec zamknął w cysternie po benzynie, gdzie chłopiec się udusił.

9 marca 1943 roku we wsi Ropienka pow. Lesko Ukraińcy zamordowali Polaka.

9 marca 1943 roku w miejscowości Tuligłowy pow. Jarosław Ukrainiec, syn popa Jarki z Boratyna, służący potem w SS „Galizien”, w kancelarii parafialnej zastrzelił proboszcza parafii ks. Władysława Selwę.

9 marca 1944 roku we wsiach Budymin , Łachowce i Radków woj. lubelskie: „Śledztwo w sprawie zbrodni ludobójstwa dokonanych w kwietniu 1944 r. w miejscowości Łachowce i innych miejscowościach województwa lubelskiego, polegającej na zabójstwie około 60 osób, przez nacjonalistów ukraińskich, którzy dopuszczając się tych czynów działali w celu wyniszczenia polskiej grupy narodowościowej ( S.81/08/Zi ). W toku prowadzonego postępowania przygotowawczego przeprowadzono czynności, które pozwoliły na ustalenie, iż w okresie pomiędzy 04 a 09 kwietnia 1944 r. w Radkowie ukraińscy nacjonaliści, w nieustalony bliżej sposób, najprawdopodobniej poprzez oddanie do pokrzywdzonych śmiertelnych strzałów lub przy użyciu bagnetów bądź innych ostrych narzędzi zabili około 20 cywilnych osób narodowości polskiej. Stwierdzono, iż w tych okolicznościach śmierć ponieśli: Katarzyna i Marcin małżonkowie Ś., Wacław K., Justyna K., Jan Sz. z żoną i ich córką Heleną, nadto osoby o nazwisku G., Cz. i Sz., Stanisław K. z córką, Władysława N. z matką, Zofia N. Nadto w dniu 09 kwietnia 1944 r. i w dniach następnych w miejscowości Łachowce i Budynin napastnicy w podobny sposób zamordowali około 40 osób, w tym Julię J., Stefana J., Wiktorię B., Jadwigę B., Stanisława C., Franciszkę C., Łukasza C., Mariannę K., Katarzynę W., Franciszka Ś., Mariana Ś., Stanisława N., Franciszka N., Franciszka K., Katarzynę K., Władysława K., Władysława G., kobietę o imieniu Stefania, Franciszkę K., Ksenię K., Tadeusza K., Mariannę G., Irenę G., Katarzynę S., Janinę K., Bernadetę C., Mariannę H., Irenę H., Jana G. i Katarzynę G.” (IPN Lublin, S.81/08/Zi )

9 marca 1944 roku we wsi Czernica pow. Brody na łące za wsią Ukraińcy zamordowali 26 następujących mieszkańców: Bączek Piotr, Boj Stanisław, Boj Antonina, Chudzik Katarzyna, jej córki: Janina i Stanisława, Jezierska Magda l. 27, Jezierska Maria l. 61, Kochański Piotr, Krasicki Tadeusz l. 14, Krzyśków Maria l. 74, Kwasiuk Jan, Łemkowski Iwan (Ukrainiec), Masłowski Bolesław, Masłowski Feliks, Masłowski Józef, Masłowska N., Moliński Julian l. 17, Molińska Józefa l. 14, Molińska Anna l. 50, Piątek Józef l. 42, Szarzyńska N., lzak Franciszek, Wróblewski Zbigniew l. 6, Wróblewska N.” (Kubów…, jw.).

9 marca 1944 roku we wsi Dołhe pow. Trembowla Ukraińcy zamordowali 10 Polaków.

9 marca 1944 roku we wsi Grabowiec pow. Trembowla zamordowali 3 Polaków.

9 marca 1944 roku we wsi Petlikowce pow. Buczacz zostali uprowadzeni i zaginęli bez wieści 3 Polacy: Dumanowski Jan “Biały” l. 39, Macyszyn Marcin l. 31, Muszyński Stanisław l. 26, żołnierze AK.

9 marca 1944 roku w osadzie Żytyń pow. Równe Ukraińcy zabili Polaka.

9 marca 1945 roku we wsi Czerniatyń pow. Horodenka Ukraińcy obrabowali i spalili gospodarstwa polskie oraz zamordowali 10 Polaków, w tym kierowniczkę szkoły.

W nocy z 9 na 10 marca 1944 roku we wsi Słobódka Strusowska pow. Trembowla Ukraińcy przebrani w mundury żołnierzy sowieckich chodzili po domach polskich i mordowali całe rodziny, ciała ładowali na furmanki i wywozili w nieznanym kierunku, prawdopodobnie na cmentarzysko dla zwierząt; zamordowali co najmniej 49 Polaków.

W nocy z 9 na 10 marca 1944 roku we wsi Szerokie Pole (Pochersdorf) pow. Dolina Ukraińcy wymordowali 110 Polaków i spalili wieś, w tym 25 rodzin przesiedlonych ze wsi Mazurów pow. Kałusz (Siekierka…, s. 31; stanisławowskie). „Dalej leżała w ogródku Paszkowego Leona żona, a dziecko rozdarte na płocie” (Ludwik Puzio; w: Siekierka…, s. 84, stanisławowskie). „W czasie napadu 9 marca 1944 roku została zamordowana cała rodzina Stanisława Dziechciarza (8 osób). Zostali oni żywcem spaleni w domu. /…/ Jan Gościor i jego żona zostali na Szerokim Polu w straszny sposób zamordowani. Żywcem zostali nabici na pal i tak skończyli życie, a takich przypadków było więcej” (Piotr Znak; jw., s. 98). „Niedaleko naszego podwórka, z pięćdziesiąt metrów, stała sieczkarnia i jakieś maszyny, narzędzia – kosy nie kosy. W tej sieczkarni jakąś kobietę urżnęli. /…/ Złapali jakąś starszą kobietę i jeden kręcił… Krzyk z początku, a potem już cicho było. Ile krwi…” (Teresa Seweryn; w: jw. , s. 92). „W Dolinie, Swacha, sołtys i ja zaraz poszliśmy na gestapo. Niemcy płakali, nawet się zdziwiłem, może z Polski byli, i mówili: „My byśmy tym Ukraińcom pokazali, tylko nasz rząd nie zezwala i nie możemy nic zrobić” (Kazimierz Puzio; w: jw., s. 83 – 84).

9 i 10 marca 1944 roku w mieście Lwów za zamordowanie przez policjantów ukraińskich kilkunastu młodych Polaków partyzanci AK w akcji odwetowej „Nieszpory” zastrzelili 11 policjantów ukraińskich, zostawiając odnośne informacje. W wyniku tej akcji Komenda Główna Ukrainische Hifpolizei wycofała poufny rozkaz zabijania Polaków na ulicach Lwowa i mordy ustały. Rabowane Polakom dokumenty miały służyć zbrodniarzom ukraińskim do późniejszego legalizowania się w Polsce, w Ameryce i na Zachodzie.

Około 10 marca 1944 roku we wsi Chlebowice Świrskie pow. Przemyślany Ukraińcy zamordowali kilkunastu Polaków, świadków uprowadzenia ks. Stanisława Kwiatkowskiego 14 lutego 1944 roku: „Niecały miesiąc później banderowcy rozprawili się również z innymi świadkami tamtych zdarzeń. Dotarli do Michała Wyspiańskiego, wyprowadzili przed dom i na pniaku obcięli głowę piłą do drewna. Wszystkiemu musiała przyglądać się rodzina, w tym córka Michała Wyspiańskiego, a dziś moja babcia” („Ludobójstwo, czy „zbrodnia o znamionach ludobójstwa”?).

Tagi: rzeź wołyńska, ukraińskie ludobójstwo, ukraińskie zbrodnie

8 marca 1942 roku we Włodzimierzu Wołyńskim Ukraińcy zamordowali 26-letniego Polaka.

8 marca 1943 roku we wsi Czelatyce pow. Jarosław ta sama grupa policjantów ukraińskich i okolicznych nacjonalistów, która poprzedniego dnia dokonała rzezi Polaków we wsi Kaszyce, zamordowała tutaj 15 Polaków (tego dnia wcześniej dokonali mordu w Rokietnicy).

8 marca 1943 roku we wsi Nowa Dąbrowa pow. Kowel policjanci ukraińscy zamordowali rodzinę pracownika leśnego, podoficera rezerwy WP Waleriana Rolko. „Zginął Walerian jego żona Helena, córka Danusia, rodzice Stanisława i Józef, oraz brat Waleriana Stanisław”.

8 marca 1943 roku we wsi Rokietnica pow. Jarosław ta sama grupa policjantów ukraińskich i okolicznych nacjonalistów, która poprzedniego dnia dokonała rzezi Polaków we wsi Kaszyce, zamordowała tutaj 45 Polaków i przeszła do wsi Czelatyńce.

8 marca 1943 roku we wsi Zwięszyca pow. Rzeszów esesmani ukraińscy razem z esesmanami niemieckimi zastrzelili 19 Polaków.

8 marca 1944 roku we wsi Choderkowce pow. Bóbrka Ukraińcy zamordowali 10 Polaków.

8 marca 1944 roku we wsi Kniesioło pow. Bóbrka zamordowali 7 Polaków, w tym uprowadzili żonę organisty, która zaginęła bez śladu; zamordowali też Ukraińca, męża Polki.

8 marca 1944 roku we wsi Orzechowczyk pow. Brody: został zamordowany przez Ukraińców Polak, rolnik Jan Jurczenko ur. 28.03.1900 r.

8 marca 1944 roku we wsi Płotycz pow. Tarnopol: „uciekający hitlerowcy, wśród których byli Ukraińcy z SS, wspólnie z UPA dokonali masowego mordu 41 mężczyzn. Najmłodszy miał 13 lat, a najstarszy 87” (Antoni Iżycki; w: Jan Białowąs: „Krwawa Podolska Wigilia w Ihrowicy 1944 r. Lublin 2003, s. 103). H. Komański i Sz. Siekierka na s. 379 piszą o donosie OUN-UPA, pacyfikacji dokonanej przez Wehrmacht i zabiciu 40 mężczyzn.

8 marca 1944 roku we wsi Prehoryłe pow. Hrubieszów policjanci ukraińscy oraz Ukraińcy z UNS zamordowali kilka rodzin polskich, co najmniej 38 Polaków, głównie kobiety, dzieci i starców oraz w tym samym dniu w ponownym napadzie zamordowali nie ustaloną liczbę Polaków; łącznie od kwietnia 1943 roku zamordowali tutaj około 200 Polaków.

8 marca 1944 roku we wsi Sokołówka pow. Bóbrka podczas drugiego napadu Ukraińcy zamordowali 12 Polaków; „Dn. 8 III zarąbano siekierami 12 osób w Sokołówce”; „Wiadomości z Ziem Wschodnich” nr 6). Kazali im kłaść się na progach domów i odrąbywali siekierami głowy. Zdemolowali i spalili kościół, zniszczyli plebanię, proboszcz ks. Jasiński schronił się w Biłce Szlacheckiej.

8 marca 1945 roku we wsi Jezierzany pow. Borszczów kilkuosobowa grupa Ukraińców z UPA wdarła się nocą do polskiego domu i wymordowała 6-osobową rodzinę Sorokowskich oraz sąsiadkę, Janinę Tomaszewską, koleżankę córki. Zarówno 18-letnią sąsiadkę jak i 19-letnią córkę Bronisławę przed zamordowaniem ukraińscy „powstańcy” zbiorowo zgwałcili.

8 marca 1946 roku w miasteczku Lesko woj. rzeszowskie Ukraińcy zamordowali Polaka.

Tagi: rzeź wołyńska, ukraińskie ludobójstwo, ukraińskie zbrodnie

7 marca 1943 roku w miejscowości Kaszyce pow. Jarosław kilkunastoosobowa grupa policjantów ukraińskich oraz kilku nacjonalistów ukraińskich z sąsiednich wsi pod dowództwem gestapowca, 1 żandarma niemieckiego oraz komendanta policji ukraińskiej w Radymnie Włodzimierza Janusza, idąc od domu do domu zastrzeliła 119 Polaków, za kontakt wsi z AK i BCh. „Śledztwo IPN, sygn. akt S 43/05/Zn – w sprawie zbrodni nazistowskiej stanowiącej jednocześnie zbrodnię przeciwko ludzkości, popełnionej przez nieustalonych funkcjonariuszy niemieckich i osoby idące na rękę państwu niemieckiemu, poprzez zabójstwo w dniu 7 marca 1943 r. w Kaszycach powiatu jarosławskiego, co najmniej 117 osób. /…/ Z ustaleń śledztwa wynika, że zbrodni w Kaszycach dopuścił się kilkunastoosobowy oddział zbrojny, w skład którego wchodzili sprawcy posługujący się językiem polskim, niemieckim i ukraińskim, ubrani niejednolicie: w ubrania cywilne i mundury, bez możliwości jednak uzyskania opisu pozwalającego na ściślejsze ustalenie umundurowania. Niektórzy sprawcy w cywilnych ubraniach usiłowali ukryć swój rzeczywisty wygląd (przebranie, zamaskowane twarze). Zwraca uwagę przypadkowość ofiar i fakt, iż sprawcy nie posługiwali się żadnymi dokumentami, lecz rozpytując mieszkańców o tożsamość usiłowali nadać swemu działaniu pozory legalności. Liczni świadkowie wskazywali uczestnika zbrodni znanego w Kaszycach jako „Anton”. Widziany był jako uczestnik działań, bądź słyszano o jego udziale. W okresie poprzedzającym zbrodnię w Kaszycach, tak określana przez świadków osoba, jako funkcjonariusz żandarmerii uczestniczyła w zatrzymaniach i wywiadach. Z zeznań świadków przesłuchanych w toku śledztw w sprawach o zbrodnie w Rokietnicy i Czelatycach wynika, że znany również w tych miejscowościach „Anton” lub Anton H., według opisu świadków odpowiada „Antonowi” znanemu w Kaszycach. Droga pochodu sprawców, a także tożsamy sposób działania świadczą o udziale Antona H. zarówno w zabójstwach Polaków w Rokietnicy, gdzie został ponad wszelką wątpliwość zidentyfikowany, jak i wcześniej w zabójstwach w Kaszycach. Zgromadzone dowody zezwoliły na stwierdzenie, że sprawcami zbrodni w Kaszycach byli zarówno niemieccy funkcjonariusze, jak i osoby idące na rękę władzy państwa niemieckiego. Zdarzenie będące przedmiotem śledztwa oceniono również w kategorii, zbrodni przeciwko ludzkości, zważywszy przebieg i rozmiar zbrodni przygotowanej i dokonanej przez uzbrojoną formację militarną, realizującą politykę eksterminacji ludności polskiej. Śledztwo w tej sprawie zakończono 9 listopada 2007r. wydaniem postanowienia o jego umorzeniu, ponieważ ustalono, że jeden ze sprawców biorących udział w kaszyckiej zbrodni – Anton H. nie żyje. W odniesieniu do pozostałych osób, które dopuściły się tej zbrodni, z uwagi na brak ich bliższych danych personalnych, dokumentów, a także osobowych źródeł dowodowych mogących dokonać identyfikacji, śledztwo umorzono wobec niewykrycia sprawców przestępstwa” (www.ipn; Oddziałowa Komisja w Rzeszowie). IPN nie wymienia głównych sprawców zbrodni, którymi byli policjanci ukraińscy, ale używa zwrotu: „osoby idące na rękę państwu niemieckiemu”!. Aby chronić ukraińskich zbrodniarzy nie wymienia nawet narodowości „Antona H.”.

7 marca 1943 roku w e wsi Rozbórz pow. Przeworsk policjanci ukraińscy z gestapowcami zamordowali 6 Polaków.

7 marca 1943 roku w kol. Taraż pow. Łuck Ukraińcy porwali z pastwiska kilkoro polskich dzieci pasących krowy i pomordowali w lesie.

7 marca 1944 roku we wsi Bratkowce pow. Stanisławów Ukraińcy zamordowali 9 Polaków, w tym 6 kobiet.

7 marca 1944 roku w kol. Henrykówka należącej do wsi Strzeliska Stare pow. Bóbrka Ukraińcy zamordowali 10 Polaków, a 120 wypędzili nie pozwalając niczego zabrać ze sobą.

7 marca 1944 roku we wsi Krechowce pow. Stanisławów Ukraińcy uprowadzili 2 Polaków, kolejarzy, którzy zaginęli bez śladu.

7 marca 1944 roku we wsi Kniaźdwór (Księży Bór) pow. Kołomyją Ukraińcy zamknęli w miejscowej świetlicy 7 młodych Polaków i spalili ich żywcem.

7 marca 1944 roku w mieście Sokal woj. lwowskie Ukraińcy zamordowali Polaka, leśniczego.

7 marca 1944 roku w e wsi Zawonie pow. Sokal Ukraińcy z sąsiednich wsi zamordowali 10 Polaków, którzy ocaleli z pacyfikacji.

7 marca 1945 roku w miasteczku Brzozów woj. Rzeszowskie Ukraińcy zamordowali Wacława Nombort – Orlickiego, byłego starostę powiatu brzozowskiego.

7 marca 1945 roku w miasteczku Niżniów pow. Tłumacz Ukraińcy zamordowali 3 siostry zakonne: s. Franciszkę Kosiorowską oraz s. Leokadię – Józefitkę, które oblali benzyną i podpalili – zakonnice spłonęły jako żywe pochodnie oraz zastrzelili s. Annę Teresę Skałecką.

7 marca 1946 roku we wsi Makowiska pow. Jarosław: „W dniu 7 III 1946 r. banda Ukraińców z UPA sotni „Kruka” w miejscowości Makowiska pow. Jarosław, spaliła 177 zabudowań gospodarstw chłopskich oraz zabiła kilka osób” (Prus…, s. 276).

7 marca 1947 roku we wsi Żernica Wyżna pow. Lesko: „Dnia 7 III 1947 r. grupa Ukraińców członków bandy UPA sotni „Hrynia” dokonała napadu na gr. Żernica Wyżna pow. Lesko, skąd uprowadziła 7 mężczyzn” (Prus…, s. 292).

W nocy z 7 na 8 marca 1944 roku we wsi Bednarów pow. Stanisławów Ukraińcy obrabowali i spalili gospodarstwa polskie, kościół parafialny i plebanię oraz zamordowali 250 Polaków a 14 rannych ocalało. „W lasach Janowskich został wzięty do niewoli mój dziadek, Karol Bahrynowski, ur.15.12.1915r. w Sapahowie, gmina Bednarów, powiat Stanisławów. /…/ W 1939 r. wraz ze swoim pułkiem, Karol wyjechał na front, od tego czasu nie miał kontaktu z rodziną. Dziadek wrócił do domu w 1945 r. Zastał tam tylko spalone zabudowania, od sąsiadów dowiedział się, że jego rodzeństwo i rodziców zamordowano 7.03.1943 r. około godz.22 Mojego pradziadka, Teodora Bahrynowskiego przerżnięto piłą.” ..Siekierka…, s. 479 – 480 (woj. stanisławowskie) podaje także datę z 13 na 14 marca 1944 r., nie wymienia wśród ofiar Teodora Bahrynowskiego, jego rodzeństwa i rodziców.

We wsi Brzezina pow. Żydaczów Ukraińcy obrabowali i spalili gospodarstwa polskie oraz zamordowali 14 Polaków.

We wsi Komarów pow. Stanisławów Ukraińcy obrabowali i spalili gospodarstwa polskie oraz zamordowali 15 Polaków.

We wsi Wełdzirz pow. Dolina Ukraińcy zamordowali 25 Polaków, w tym całe rodziny.

W kolonii Zygmuntówka pow. Stanisławów, należącej do sołectwa wsi Bryń Ukraińcy zamordowali 26 Polaków, w tym 4 rodziny.

We wsi Lubycza Królewska pow. Tomaszów Lubelski według oficjalnych meldunków dowództwa WP w walce z UPA i SKW polec miało 15 żołnierzy, tymczasem Edward Prus cytując „Wykaz czynów przestępczych dokonanych przez bandy UPA w latach 1944 – 1947”, opracowany w Wydziale „C” Wojewódzkiego Urzędu Spraw Wewnętrznych w Rzeszowie, podaje: „W dniu 8 III 1946 r. sotnia „Szuma” bandy UPA wspólnie z dwoma SKW (Samoobronnyj Kuszczowi Widiłi) OUN, w łącznej sile około 197 osób, spaliła most na trasie Rawa – Lubycza. W rejonie powiatu Lubaczów doszło do walki z oddziałem WP, w wyniku której poległo 40 żołnierzy WP. Banda zabrała oddziałowi WP dużą ilość broni i amunicji” (Prus…, s. 276 – 277). Inni napad Ukraińców na stację kolejową datują na noc z 8 na 9 marca oraz podają, że zginęło 40 żołnierzy WP oraz 7 lub 20 Polaków – cywilów.

7 i 8 marca 1944 roku we wsi Jamy pow. Lubartów oddziały niemieckie i ukraińskie (świadkowie Józef Fajkowski i Jan Religa) na służbie niemieckiej zatrzymały się na kwaterach we wsi. Po posiłku z alkoholem żołdacy wypędzili mężczyzn i napastowali kobiety i dziewczęta; na drugi dzień zaczęli palić i mordować Polaków. „Małe dzieci chwytali za nogi i żywcem wrzucali w płomienie. Kobiety i dziewczęta były najpierw gwałcone, zabijane, a ich zwłoki wrzucane do ognia”. Ukraińcy zamordowali około 200 Polaków, imiennie znane jest 177 ofiar (Jastrzębski…, s. 161, lubelskie).

Tagi: rzeź wołyńska, ukraińskie ludobójstwo, ukraińskie zbrodnie

6 marca 1943 roku we wsi Łopuszna Wielka pow. Przeworsk policja ukraińska z gestapowcami zamordowała 19 Polaków.

6 marca 1943 roku we wsi Monasterz pow. Przeworsk policja ukraińska z gestapowcami zamordowała 4 Polaków.

6 marca 1943 roku we wsi Pantałowice pow. Przeworsk policja ukraińska z gestapowcami zamordowała 12 Polaków (Siekierka…, s. 1170 – 1171, lwowskie, podaje, że kilku gestapowców i kilkunastu policjantów ukraińskich w trzech egzekucjach: 1.10.42, 6.12.42, 6.03.43 zamordowało 39 Polaków, w tym księdza proboszcza oraz 3 Żydów, 1 Żydówkę, razem 43 osoby). Śledztwo IPM Oddział w Rzeszowie

– sygn. akt S 3/06/Zn – w sprawie zabójstwa przy użyciu broni palnej w dniu 6 marca 1943r. w Pantalowicach Józefa K, Jana B., Krystyny P., Kazimierza K., Jadwigi Sz., Marii Ż., Wojciecha Sz., Stanisława Z., Kazimierza H., Józefa K. s. Ludwika i Jana T. przez funkcjonariuszy państwa niemieckiego. Na podstawie zgromadzonego materiału dowodowego ustalono, że rozstrzelanie jedenastu osób 6 marca 1943r. było odwetem za zlikwidowanie przez polskie podziemie agentki Gestapo. Zamordowani należeli do ludności cywilnej zamieszkującej Pantalowice.

6 marca 1943 roku we wsi Rączyna pow. Przeworsk policja ukraińska z gestapowcami zamordowała 19 Polaków.

6 marca 1943 roku we Włodzimierzu Wołyńskim Ukraińcy zamordowali 51-letniego Polaka.

6 marca 1944 roku wa drodze między wsią Derewnia a wsią Turzynka pow. Żółkiew Ukraińcy zamordowali Polaka.

6 marca 1944 roku w mieście Lwów zamordowali Polaka, Feliksa Budzyńskiego i zrabowali jego dokumenty.

6 marca 1944 roku wa drodze z miasta Skałat woj. tarnopolskie do wsi Zarubiniec zatrzymali polską studentkę Kazimierę Kawkę, jadącą w odwiedziny do matki i zamordowali ją.

6 marca 1944 roku we wsi Wielkie Oczy pow. Lubaczów przed posterunkiem policji ukraińskiej poszczuty pies policyjny rozszarpał 18-letniego Polaka.

6 marca 1944 roku we wsi Wojsławice pow. Sokal Ukraińcy zamordowali 12 Polaków, w większości kobiety i dzieci.

6 marca 1944 roku we wsi Wolica pow. Podhajce Ukraińcy uprowadzili z domu Michała Petryjiewicza. „Dowiedziałam się później od znajomych, że banderowcy zabrali go do lasu i tam w leśniczówce przesłuchiwali. Po torturach okręcili drutem kolczastym jego szyję i powiesili na drzewie. Na drugi dzień jego nagie ciało widziano wrzucone do pobliskiego strumyka pod lasem” (Maria Przychodna z d. Petrykiewicz; w: Komański…, s. 761 – 762).

6 marca 1944 roku we wsi Zarubińce pow. Skałat Ukraińcy zamordowali Kazimierę Kawkę ze Skałatu.

6 marca 1944 roku we wsi Zawonie pow. Sokal policjanci ukraińscy zamordowali 27 Polaków oraz większość z pozostałych zabrali do więzienia, a potem do obozu w Gross-Rosen, skąd wróciły tylko 4 osoby.

6 marca 1945 roku w miejscowości Cieszanów pow. Lubaczów Ukraińcy zamordowali 1 Polaka.

6 marca 1947 roku we wsi Lubycza Królewska pow. Tomaszów Lubelski Ukraińcy zamordowali żołnierza WP jadącego na przepustkę do domu.

W nocy z 6 na 7 marca 1945 roku We wsi Olszany pow. Przemyśl: „W nocy z 6-7 III 1945 r. w miejscowości Olszany pow. Przemyśl, banda UPA dokonała napadu na mieszkanie księdza wyznania greko-katolickiego, skąd uprowadziła rodzinę składającą się z 4 osób oraz kilka innych osób, których zastrzelono nad rzeką San” (Prus…, s. 261).

Tagi: rzeź wołyńska, ukraińskie ludobójstwo, ukraińskie zbrodnie

5 marca 1943 roku w kol. Antonówka pow. Kostopol Ukraińcy zamordowali 17 Polaków: matkę z 2 córkami lat 13 i 23, matkę z 2-miesięcznym synkiem, 16-letnią dziewczynę, ojca z 2 synami oraz 2 rodziny 4-osobowe.

5 marca 1943 roku we wsi Buszcza pow. Zdołbunów Ukraińcy zamordowali 48-letniego Polaka.

5 marca 1943 roku we wsi Muchawka pow. Czortków Ukraińcy zamordowali 1 Polaka.

5 marca 1943 roku we wsi Tłuste Miasto pow. Zaleszczyki: „05.03.1943 r. zostali zamordowani: 1. Jasiński i.n. urzędnik pocztowy; 2. Skiba Dominik – nauczyciel w Anielówce” (prof. dr hab. Leszek Jankiewicz: Uzupełnienie…, jw.).

5 marca 1944 roku we wsi Borchów pow. Lubaczów Ukraińcy zamordowali Polaka.

5 marca 1944 roku we wsi Sielec Bełzki pow. Sokal Ukraińcy zamordowali 3 Polaków: matkę z 2 córkami.

5 marca 1944 roku we wsi Woroniaki pow. Złoczów Ukraińcy zamordowali Polaka.

5 marca 1945 roku we wsi Dobraczyn pow. Sokal Ukraińcy zamordowali 3 Polaków, w tym o. Stanisława Muchę.

5 marca 1945 roku we wsi Krystynopol pow. Sokal Ukraińcy zamordowali 3 Polaków.

5 marca 1946 roku we wsi Oleszyce Stare pow. Lubaczów Ukraińcy spalili 27 domów, 7 stodół i 5 stajni oraz żywcem spalili 5 Polaków, w tym 3 kobiety.

5 marca 1946 roku we wsi Szczawne pow. Sanok Ukraińcy zamordowali 5 Polaków: 2 kolejarzy i 3 milicjantów oraz spalili 134 zagrody.

5 marca 1946 roku we wsi Ustrzyki Górne pow. Lesko w potyczce z UPA poległ żołnierz WP .

5 marca 1947 roku w miasteczku Bircza pow. Przemyśl na cmentarzu ma grób żołnierz WP Bojanowski Zbigniew ur 1926 r., który zginął z rąk UPA.

5 marca 1948 roku we wsi Kupna pow. Przemyśl Ukraińcy zamordowali gajowego, a jego zwłoki wrzucili do Sanu (był to Wawrzyniec Winiarski).

Tagi: rzeź wołyńska, ukraińskie ludobójstwo, ukraińskie zbrodnie

4 marca 1943 roku we wsi Beresk pow. Borszczów policja ukraińska zastrzeliła Bolesława Kondratiuka lat 19, gdy wykonywał on swoje obowiązki służbowe instruktora tytoniowego.

4 marca 1943 roku we wsi Sahryń pow. Hrubieszów miejscowi Ukraińcy zamordowali 1 Polaka, mieszkańca Hrubieszowa.

4 marca 1944 roku we wsi Dźwiniaczka pow. Borszczów Ukraińcy zastrzelili 3 Polaków. Inni: zostali zamordowani przez Ukraińców: Wagner Józef l. 59, jego synowie: Kazimierz l.34, Stanisław l. 19 (Kubów…, jw.).

4 marca 1944 roku we wsi Grochowce pow. Przemyśl policjanci ukraińscy zastrzelili 1 Polaka.

4 marca 1944 roku we wsi Huta Stara pow. Buczacz: Ukraińcy zamordowali 30 – 35 Polaków. ”Ponieważ nigdzie w żadnym opracowaniu nie spotkałem się z imiennym wykazem osób zamordowanych przez bandy UPA mieszkańców wsi Huta Stara gm. Monasterzyska, pow. Buczacz woj. Tarnopolskie, pozwalam sobie podać poniżej niepełną listę mieszkańców wsi Huta Stara, zamordowanych w czasie dwóch napadów banderowców. W niektórych opracowaniach i na niektórych stronach internetowych podaje się ogólną ilość 12 ofiar jak również mówi się tylko o jednym napadzie. Tymczasem na Hutę Starą było dwa napady. Pierwszy napad – w nocy 4 marca 1944 r. Spalona została prawie cała wieś (z ok. 200 zagród ocalało ok. 25-30). Zamordowanych zostało prawdopodobnie ok. 30 – 35 osób tylko w pierwszym napadzie.

1.Biernacki Paweł „Pawłuniu” lat ok.60 – został zarąbany siekierą w ogrodzie pod czereśnią.

2.Braszka Stanisław „Kurka” – kiedy banderowcy podpalali jego dom próbował uciekać ze swojego schronienia, podczas ucieczki został postrzelony w plecy, rannego dobito kilkoma ciosami siekierą w głowę.

3.Biernacka Aniela (żona Pawła).

4.Biernacki Michał (syn).

5.Biernacka Hanna (córka).

6.Romaniuk Helena.

7.Romaniuk Maria (córka).

8.Urszula (siostra Romaniuk Heleny).

9.Biernacka „Dośka”.

10.Dobrucki Józef – zastrzelony w czasie ucieczki.

11.Bobik Aniela – zastrzelona.

12.Bobik (Józef ?).

13.Dobrucki Jan – został uduszony.

Wszyscy ukryli się w „schronie” wykopanym w obejściu Pawła Biernackiego i zamaskowanego słomą. W wyniku podpalenia domostwa zapaliła się również słoma maskująca kryjówkę, wszystkie osoby tam ukryte (3-8) udusiły się dymem. Jeżeli w czasie pierwszego napadu (4.03.44r.) mordowano mężczyzn i chłopców, to już podczas drugiego mordowano wszystkich. Spalono doszczętnie odbudowującą się wieś. Drugi napad miał miejsce pod koniec lutego 1945 r. (najprawdopodobniej było to 28)” (Roman Romanów). H. Komański, Sz. Siekierka na s. 152 podają: „4 marca 1944 roku. Nocą na polskie zagrody napadli banderowcy, ograbili je i większość spalili, w tym miejscowy kościółek filialny. Zginęło 12 osób: 1 – 4. N.N. mężczyźni; 5 – 9. N.N. kobiety; 10 – 12. N.N. dzieci”.

4 marca 1944 roku we wsi Jurkowce pow. Kopyczyńce Ukraińcy zamordowali 5-osobową rodzinę polską z 3 dzieci.

4 marca 1944 roku w mieście Lwów Ukraińcy zamordowali 19-letniego Polaka (był to Władysław Mróz) i zrabowali jego dokumenty.

4 marca 1944 roku we wsi Olejów pow. Zborów zostało uprowadzonych z domów 5 Polaków i bestialsko zamordowanych przez UPA w lesie pod Manajowem. Byli to m.in.: nadleśniczy inż. leśnik Leon Grzeszczuk, komendant placówki AK w Olejowie, Kazimierz Wielichowski, pracownik biura nadleśnictwa, Miaskowski Józef lat 17, woźnica kolaski nadleśniczego, ciał nie odnaleziono. (Edward Orłowski). Inni: „Olejów 04.03.1944 r. zostali zam. na drodze, gdy jechali furmanką: 1. Greszczuk Władysław l. około 30; 2. Mięskowski Józef l. 23; 3. Pawłowski i.n. kierownik szkoły l. około 60; 4. Wilichowski Kazimierz l. 30”. (prof. dr hab. Leszek Jankiewicz: Uzupełnienie…, jw.). „W Olejowie – jak zeznaje naoczny świadek Ludwik Pichur, ówczesny sekretarz gminy: 4 marca 1944 r., gdy wracałem ze młyna w Trościańcu, natknąłem się na kilka furmanek wyjeżdżających z Olejowa. Na pierwszej i ostatniej furmance jechali uzbrojeni osobnicy. W pośrodku, na powozie leśniczego Leona Grzeszczuka siedzieli: Walerian Pawłowski – kierownik szkoły, Karol Kowal – emerytowany nauczyciel, Kazimierz Wielichowski – pracownik nadleśnictwa oraz woźnica – 17-letni Józef Miaskowski. Cała ta kolumna skręciła z szosy w drogę wiodącą do wsi Manajów. W pobliskim lesie wszystkich w okrutny sposób zamordowano…”.

4 marca 1944 roku we wsi Rzepedź pow. Sanok policjanci ukraińscy zastrzelili 1 Polaka.

4 marca 1944 roku w miasteczku Torczyn pow. Łuck podczas napadu Ukraińcy upowcy zamordowali nie ustaloną liczbę Polaków, imiennie znane jest tylko 8 ofiar, byli to uciekinierzy z okolic.

4 marca 1945 roku we wsi Bartkówka pow. Przemyśl w walce z UPA poległ Polak, plutonowy MO.

4 marca 1945 roku we wsi Cecowa pow. Zborów Ukraińcy zamordowali 8 Polaków.

4 marca 1945 roku w miasteczku Dynów pow. Przemyśl uprowadzili i zamordowali Polaka, zastępcę posterunku MO w stopniu plutonowego.

4 marca 1945 roku w mieście Lubaczów woj. rzeszowskie sotnia „Bałaja” opanowała szpital, rozbroiła milicjantów pełniących wartę i zastrzeliła Mieczysława Wiśniewskiego.

4 marca 1945 roku we wsi Łubno pow. Brzozów uprowadzili 6 Polaków, po których ślad zaginął.

4 marca 1947 roku w miasteczku Bircza pow. Przemyśl na cmentarzu mają groby żołnierze WP: Bednarek Stanisław ur. 1924 r., Matuszewski Tadeusz ur. 1925 r. oraz Pakuła Józef ur. 1922 r., którzy zginęli z rąk UPA

W nocy z 4 na 5 marca 1944 roku we wsi Harbuzów (Harbaszów) gm.Hukowce (Hukułowce) pow. Zborów Ukraińcy zamordowali 8 Polaków: „4/5.03.1944 r. zostali zamordowani: 1. Błażków Paweł l. 22 syn Sylwestra; 2. Błażków Marcin l. 16 jego brat; 3. Błażków Kazimierz l. 31; 4. Błażków Michał syn Jozefa ps. „Bojko”; 5. Marchocki Julian l. 55; 6. Olender Józef l. 36; 7. Rząsa Michał l. 43; 8. Sztykiel Józef l. 52.” (prof. dr hab. Leszek Jankiewicz: Uzupełnienie…, jw.).

Tagi: rzeź wołyńska, ukraińskie ludobójstwo, ukraińskie zbrodnie

3 marca 1943 roku we wsi Medyn pow. Zbaraż Ukraińcy zamordowali 2 Polaków, w tym kobietę.

3 marca 1943 roku w miejscowości Tarnogród pow. Biłgoraj zamordowali 4 Polaków spośród miejscowej inteligencji.

3 marca 1944 roku we wsi Artasów pow. Żółkiew Ukraińcy zamordowali 4 Polaków: 2 małżeństwa.

3 marca 1944 roku we wsi Hołoby pow. Kowel zamordowali Polaka.

3 marca 1943 roku we wsi Biełaszów pow. Zdołbunów Ukraińcy zamordowali Polaka, młynarza.

3 marca 1943 roku w kol. Borszczówka pow. Równe w czasie pacyfikacji ukraińsko-niemieckiej zamordowanych zostało ponad 160 Polaków.

3 marca 1943 roku w kol. Dąbrówka pow. Kostopol Ukraińcy zmordowali 9-osobową polską rodzinę.

3 marca 1943 roku w kol. Grabina pow. Łuck zamordowali 1 Polaka.

3 marca 1943 roku w kol. Lidawka pow. Równe w czasie pacyfikacji ukraińsko-niemieckiej zamordowanych zostało 104 Polaków.

3 marca 1943 roku w osadzie leśnej Łopateń pow. Łuck uzbrojona bojówka ukraińska spaliła miejscowość letniskową ks. Radziwiłła i wymordowała mieszkającą tutaj ludność polską, około 30 osób.

3 marca 1944 roku we wsi Dźwiniaczka i Łatkowce pow. Borszczów: wg wpisu w księdze zmarłych Parafii Rz.-Kat. Dźwiniaczka – Dekanat Borszczów Ukraińcy zamordowali 6 Polaków. ”Podczas przeglądania mikrofilmów w/w parafii natrafiłem na wpisy zgonów i pochówków sześciu osób, z których tylko trzy znajdują się na Pani listach osób zamordowanych w województwie tarnopolskim. Wszystkie te osoby zostały zamordowane (occisus – mors violanta) w dniu 3 marca 1944r., a wpisów i pochówków dokonał ks. Józef Muszyński w dniach 5 i 6 marca. Są to: Wagner Józef, ur. 9 II 1886r., syn Augusta i Pauliny Krzesińskiej – zamieszkały Dźwiniaczka 44 – pochowany 6 marca; Wagner Kazimierz, ur. 29 kwietnia 1910 r., syn Józefa i Rozalii Kołodziejczuk – zamieszkały Dźwiniaczka 44 – pochowany 6 marca; i Wagner Stanisław, ur. 8 czerwca 1925 r., syn Józefa i Heleny Oliszyńskiej – zamieszkały, Dźwiniaczka 44 – pochowany 6 marca. Natomiast, nie znalazłem na Pani listach następujących osób:

1. Łątkowski, Eugeniusz, ur. 22 listopada 1899 r., syn Marcina i Anny Domańskiej, mąż Józefy Krzyżańskiej – zamieszkały, Łatkowce – pochowany 6 marca.

2. Łątkowska, Józefa, ur. 10 czerwca 1904 r., żona Eugeniusza, córka Piotra Krzyżańskiego i Antoniny Dąbrowskiej – zamieszkała, Łatkowce – pochowana 6 marca.

3. Słowiński, Władysław, ur. 10 marca 1908 r., syn Mikołaja i Marii Garbuliwskiej, maż Józefy Czaplińskiej – zamieszkały, Łatkowce 27. Warto zaznaczyć, że w Dźwiniaczce, w majątku hr. Heleny Kęszyckiej-Koziebrodzkiej, znalazł schronienie i rozwinął bardzo owocną pracę duszpastersko-charytatywną na Podolu święty Zygmunt Szczęsny Feliński, kiedy wrócił z zesłania w Rosji Carskiej” (Jerzy Z. Hubert). H. Komański, Sz. Siekierka nie wymieniają żadnej ofiary poniesionej we wsi Łatkowce pow. Borszczów, natomiast mord w Dźwiniaczce datują na 4 marca 1944 r.

3 marca 1944 roku we wsi Kniażołuka pow. Dolina Ukraińcy spalili 6 gospodarstw polskich i zamordowali 20 Polaków.

3 marca 1944 roku we wsi Kulików pow. Żółkiew Ukraińcy zastrzelili 25-letnią Polkę.

3 marca 1944 roku we wsi Lipowce pow. Przemyślany zamordowali 10 Polaków (Komański,…, s. 294). „30 marca w Lipowcach w biały dzień specjalnie wyszkolony oddział UPA w sile kilkudziesięciu ludzi, podzielony na małe oddziałki przystąpił do likwidacji Polaków mężczyzn według sporządzonej listy. Zamordowano od 15 do 20 mężczyzn, rannych było około 10 osób. Po mordach doszczętnie zrabowano wieś, zabierając wszystko”.

3 marca 1944 roku w mieście Lwów Ukraińcy zamordowali Polaka (był to Tadeusz Berger) i zrabowali jego dokumenty.

3 marca 1944 roku we wsi Rudniki pow. Jaworów: „W Rudnikach pow. Jaworów zamordowano dn. 10 III trzy osoby”. („Wiadomości z Ziem Wschodnich” nr 6).

3 marca 1944 roku we wsi Sarnki Dolne pow. Rohatyn Ukraińcy zastrzelili w łóżku 15-letniego Polaka.

3 marca 1944 roku we wsi Sokołówka (Sokołówka Hetmańska) pow. Złoczów: „03.03.1944 r. zostali zamordowani: Jasiński Józef l. 68, Kargol Ksawery, Szczęsna Jadwiga l. 33 i dwoje jej dzieci Henryk l. 9 i Wanda l. 3. Księdza Wiszniewskiego Ukraińcy uspokajali, że mu nic nie grozi a jednak go zamordowali” (prof. dr hab. Leszek Jankiewicz: Uzupełnienie…, jw.).

3 marca 1944 roku we wsi Swaryczów pow. Dolina Ukraińcy zamordowali 6 Polaków.

3 marca 1944 roku we wsi Szypowce pow. Zaleszczyki: „03.03.1944 r. został ciężko raniony Markowski Stanisław, zarządca folwarku, zmarł w szpitalu w Czortkowie dwa miesiące później”. (prof. dr hab. Leszek Jankiewicz: Uzupełnienie…, jw.).

3 marca 1944 roku we wsi Zapust Lwowski pow. Brzeżany Ukraińcy zamordowali 2 Polki.

3 marca 1945 roku w mieście Hrubieszów woj. lubelskie Ukraińcy zamordowali 7 Polaków.

3 marca 1945 roku we wsi Kurzany pow. Brzeżany Ukraińcy zamordowali 35 Polaków.

3 marca 1945 roku we wsi Skorodyńce pow. Czortków Ukraińcy zamordowali 25 Polaków.

3 marca 1945 roku we wsi Ujkowce pow. Przemyśl Ukraińcy zamordowali 1 Polaka.

3 marca 1946 roku we wsi Nowosiółki Kardynalskie pow. Rawa Ruska Ukraińcy zamordowali 1 Polaka.

3 marca 1947 roku w lasach pod Jamną Górą pow. Przemyśl w walce z sotniami UPA „Burłaki” (Włodzimierz Szczygielski) i „Kryłacza” (Jarosław Kociołek) według polskich danych zginęło 4 żołnierzy KBW a 7 zostało rannych, natomiast według UPA poległo 58 Polaków (Motyka…, s. 395). Tymczasem Edward Prus podaje: „W dniu 3 III 1947 r. w lesie bananiowskim pow. Przemyśl, zostało zamordowanych około 60-ciu żołnierzy WP przez bandę UPA pod dowództwem Szczygielskiego. W czasie jednej z walk zostali otoczeni przez bandę i wymordowani” (Prus…., s. 292, Operacja… – który cytuje „Wykaz czynów przestępczych dokonanych przez bandy UPA w latach 1944 – 1947”, opracowany w Wydziale „C” Wojewódzkiego Urzędu Spraw Wewnętrznych w Rzeszowie. Czyżby WUSW w Rzeszowie sporządzony „Wykaz” opierał o dane pochodzące od UPA?).

W nocy z 3 na 4 marca 1944 roku we wsi Sobolówka pow. Złoczów podczas napadu Ukraińców zginęło 9 członków samoobrony polskiej oraz 2 ukrywających się żołnierzy węgierskich.

W nocy z 3 na 4 marca 1945 roku we wsi Mielnów pow. Przemyśl Ukraińcy z sąsiedniej wsi siekierami, nożami, widłami itp., zamordowali 6-osobową rodzinę polską oraz spalili ich ciała razem z zabudowaniami i zwierzętami, w tym z psem przywiązanym do budy.

Tagi: rzeź wołyńska, ukraińskie ludobójstwo, ukraińskie zbrodnie

2 marca 1944 roku we wsi Pieniaki pow. Brody Ukraińcy zamordowali Polaka i jego żonę Ukrainkę.

2 marca 1944 roku we wsi Poździmierz pow. Sokal Ukraińcy zamordowali 7 Polaków.

2 marca 1944 roku we wsi Tarnowica Polna pow. Tłumacz Ukraińcy zamordowali 2 Polaków: małżeństwo.

2 marca 1944 roku we wsi Zboiska pow. Sokal w przysiółku Rulikówka Ukraińcy zamordowali 11 Polaków.

2 marca 1943 roku w kol. Parośla II pow. Sarny w nocy Ukraińcy porwali 2 Polaków i zamordowali, w tym młodego chłopca.

2 marca 1943 roku w marca 1943 roku Niemcy z udziałem policji ukraińskiej wysiedlili 2 ostatnie polskie wsie z powiatów: Biłgoraj i Hrubieszów, w ramach planu „Ukraineraktion” realizowanego od 15 stycznia 1943 roku. Łącznie wysiedlono 117 polskich wsi, zasiedlając je Ukraińcami.

2 marca 1944 roku we wsi Byszów pow. Sokal Ukraińcy zamordowali 5 Polaków.

2 marca 1944 roku we wsi Herbutów pow. Rohatyn Ukraińcy zamordowali 20 Polaków, w większości kobiety i dzieci.

2 marca 1944 roku we wsi Huta Werchobuzka pow. Złoczów: „2 marca 1944 r. przybył ze Złoczowa do Huty Werchobuzkiej ksiądz Jan Cieński, mając zezwolenie od władz niemieckich na pogrzebanie ofiar. Podczas Mszy św. Zgromadzeni zostali zaalarmowani, że w kierunku Huty Werchobuzkiej jedzie ekspedycja SS-Galizien, co wywołało panikę i ucieczkę ludzi do lasu. W kaplicy pozostało tylko kilka osób z księdzem. W trakcie otaczania wsi zastrzelono trzy uciekające osoby. Więcej ofiar nie było, a Niemiec, dowódca ekspedycji, przesłuchał obecnych i pozwolił im udać się do Huty Pieniackiej, by pogrzebać zamordowanych” (Ewa Siemaszko: „Teraz wojna – nie ma krewnych”; w: „Nasz Dziennik” z 28.II. – 1.III.2009). H. Komański, Sz. Siekierka…, na s. 499 – 500, nie wymieniają 3 zastrzelonych Polaków NN w dniu 2 marca 1944 roku w Hucie Werchobuzkiej.

2 marca 1944 roku w mieście Lwów Ukraińcy zamordowali 4 młodych Polaków i zrabowali ich dokumenty; byli to: 19-letni Edward Ratuszyński, 21-letni Marian Dębowski, 22-letni Władysław Szydłowski oraz NN.

2 marca 1944 roku we wsi Mizuń Stary pow. Dolina Ukraińcy obrabowali i spalili gospodarstwa polskie oraz zamordowali 10 Polaków.

2 marca 1945 roku w miejscowości Lubliniec Stary pow. Lubaczów w walce z Ukraińcami z UPA zginęło 10 żołnierzy WP oraz uprowadzony został i zamordowany 18-letni chłopiec.

2 marca 1945 roku we wsi Mołodycz pow. Jarosław został zamordowany Michał Sokół („Wiązownica pamięta”)

2 marca 1945 roku we wsi Surmanówka pow. Jarosław Ukraińcy zamordowali polskiego milicjanta.

2 marca 1945 roku we wsi Swaryczów pow. Dolina Ukraińcy zamordowali 4 Polaków, w tym 15-letnią dziewczynę i 2 kobiety oraz Ukraińca, męża jednej z tych kobiet.

2 marca 1945 roku we wsi Ujkowce pow. Przemyśl Ukraińcy zamordowali Polaka, gajowego.

2 marca 1945 roku we wsi Wola Maćkowska nadleśnictwo Przemyśl został zamordowany przez Ukraińców z UPA gajowy Stanisław Buczek, ur. 1906 r.

2 marca 1945 roku we wsi Zamch pow. Biłgoraj Ukraińcy z sotni „Zaliźniaka” zamordowali 15 Polaków.

2 marca 1946 roku we wsi Prałkowice pow. Przemyśl Ukraińcy zabili 4 żołnierzy WP.

2 marca 1946 roku we wsi Szczawne pow. Sanok zamordowali polskiego milicjanta.

W nocy z 2 na 3 marca 1945 roku we wsi Sielec Bełzki pow. Sokal Ukraińcy zamordowali 27 Polaków, w tym całe rodziny.

W dniach 23 lutego oraz 3 marca 1943 roku Policja ukraińska spacyfikowała kilkanaście polskich wsi zabijając około 3 tysięcy Polaków, a w następnych dniach marca i w kwietniu kilka kolejnych wsi. Po tych pacyfikacjach oddziały policji ukraińskiej z pełnym uzbrojeniem odeszły do lasu kontynuując swój zbrodniczy szlak. Np. 3 marca w kol. Borszczówka pow. Równe Niemcy z policjantami ukraińskimi zamordowali 160 Polaków, a we wsi Lidawka 104 Polaków. Niewyjaśnioną rolę w prowokowaniu tych pacyfikacji odegrała partyzantka sowiecka, jak chociażby w przypadku Borszczówki i Lidawki. Już w styczniu 1943 roku w tych wsiach zatrzymała się duża grupa partyzantów sowieckich terroryzując mieszkańców. Nie reagowali oni na prośby Polaków, aby zakwaterowali także we wsiach ukraińskich, słusznie bojąc się donosu Ukraińców. 1 lutego Sowieci odeszli nie podając powodu, rankiem 2 lutego ludność polska wyjechała do wsi Hłuboczek, a wkrótce do wsi przybyła niemiecka ekspedycja karna. Nie zastawszy nikogo w kolonii wyjechała. Po powrocie Polaków do kolonii, wieczorem powrócili także partyzanci sowieccy. Ponownie opuścili wieś 1 marca, także nie podając powodu, a już 3 marca Niemcy i policjanci ukraińscy dokonali pacyfikacji tych wsi, pod zarzutem współpracy z partyzantką sowiecką. (Siemaszko…, s. 679 – 684; Zofia Zalewska, w: ”Wołanie z Wołynia”, Listopad – Grudzień 2003, s. 23). W kontekście sytuacji politycznej wydaje się pewne, że Sowietom zależało na wznieceniu akcji ukraińskich wobec Polaków, chociaż zapewne nie przewidywali ich tak szerokiej i ludobójczej skali.

Tagi: rzeź wołyńska, ukraińskie ludobójstwo, ukraińskie zbrodnie

1 marca 1943 roku w futorze Biełasze pow. Sarny Ukraińcy, UPA zamordowała 15 Polaków.

1 marca 1943 roku we wsi Okońsk pow. Kowel Ukraińcy zamordowali 3-osobową polską rodzinę.

1 marca 1943 roku we wsi Suchowola pow. Brody: „1 03.10.1943 r. został zam. Janczyk Antoni l. 47, muzykant”. (prof. dr hab. Leszek Jankiewicz: Uzupełnienie do listy strat ludności polskiej podanej przez Komańskiego i Siekierkę dla województwa tarnopolskiego, 2004; w: Ludobójstwo OUN-UPA na Kresach Południowo-Wschodnich. Seria – tom 7, pod redakcją Witolda Listowskiego, Kędzierzyn-Koźle 2015.

1 marca 1943 roku we wsi Torskie pow. Zaleszczyki policjant ukraiński zastrzelił Polaka; „01.03.1943 r. został zam. przez policję ukraińską Kordiatiuk Bolesław, student UJ.” (prof. dr hab. Leszek Jankiewicz: Uzupełnienie…, jw.).

1 marca 1944 roku we wsi Bołożynów pow. Złoczów Ukraińcy napadli na przysiółek Kuliki i zamordowali 30 Polaków. Inni: we wsi Kuliki koło Bołżynowa pow. Złoczów: „W końcu lutego 1944 r. zostali zamordowani: 1. Bednarczuk Michał l. 30; 2. Fabiański Franciszek l. 35; 3. Krzywicki Józef l. 50; 4. Ostrowski Jan l. 42; 5. Ostrowski Franciszek l. 35; 6. Sopotnicki Franiczek l. 46; 7. Wiśniowski Józef l. 37; 8. Wiśniowski Michał l. 32.” (prof. dr hab. Leszek Jankiewicz: Uzupełnienie…, jw.).

1 marca 1944 roku w mieście powiatowym Buczacz zostali zamordowani: Lipka Teresa i Pacholik Wacław (prof. dr hab. Leszek Jankiewicz: Uzupełnienie…,jw.).

1 marca 1944 roku we wsi Herbutów pow. Rohatyn Ukraińcy zamordowali 4 Polaków: mężczyznę i 3 kobiety w tym dwie 22-letnie.

1 marca 1944 roku we wsi Kędzierzawce pow. Kamionka Strumiłowa: „01.03.1944 r. uprowadzono Polaka Michała Zarębę (komunistę)” (prof. dr hab. Leszek Jankiewicz: Uzupełnienie…, jw.).

1 marca 1944 roku w mieście Kowel woj. wołyńskie zmarł postrzelony przez Ukraińców 1 Polak.

1 marca 1944 roku we wsi Łozowa pow. Tarnopol Ukraińcy uprowadzili 20-letniego Polaka, który zaginął.

1 marca 1944 roku we wsi Majdan pow. Kopyczyńce Ukraińcy zamordowali 2 Polaków.

1 marca 1944 roku we wsi Pieniaki pow. Brody zamordowali 5 Polaków, którzy ocaleli z rzezi Huty Pieniackiej. Jarynkiewicz Paweł l. 25, jego żona Anna l. 22, Czyżewski Władysław l. 30, Czyżewski Wojciech l. 23, Czyżewska Maria l. 20.

1 marca 1944 roku we wsi Radziechów pow. Luboml Ukraińcy ujęli 3 partyzantów AK „Sokoła” i w okrutny sposób zamordowali ich w kuźni, natomiast czwarty, ranny, uciekł, ale po 4 dniach zmarł.

1 marca 1944 roku w kol. Suchy Róg pow. Równe Ukraińcy w zasadzce zamordowali 9 Polaków jadących do swoich domów po żywność, w tym 2 ojców z córkami.

1 marca 1944 roku we wsi Uniów pow. Przemyślany Ukraińcy zamordowali 2 Polaków.

1 marca 1944 roku w mieście Włodzimierz Wołyński policjant ukraiński ujął podczas łapanki 2 młodych Polaków z AK i przekazał Niemcom, którzy po torturach dziewczynę zastrzelili a chłopca wysłali do więzienia w Hrubieszowie.

1 marca 1944 roku we wsi Zawonie pow. Skałat Ukraińcy zamordowali 2 partyzantów AK, lat 17 i 22.

1 marca 1945 roku we wsi Poręby pow. Brzozów Ukraińcy uprowadzili i zamordowali 2 Polaków: ojca z synem.

1 marca 1946 roku we wsi Korzenica pow. Jarosław Ukraińcy zamordowali 1 Polaka.

Około 1 marca 1944 roku we wsi Laszków pow. Radziechów: „Około 01.03.1944 r. zamordowano 14 osób, Polaków NN.” (prof. dr hab. Leszek Jankiewicz: Uzupełnienie…, jw.).

W nocy z 1 na 2 marca 1944 roku we wsi Iławcze pow. Trembowla Ukraińcy zamordowali 33 Polaków, Ukraińca i Ukrainkę Teklę Kałdus, żonę Polaka, której obcięli głowę i wbili na pal. Polce, Antoninie Kałdus obcięli obie piersi i uszy. „Jednym z głównych organizatorów ludobójczych mordów był miejscowy ksiądz grekokatolicki o nazwisku Raich. Jego dwóch synów brało osobiście udział w wielu napadach i mordach dokonywanych na Polakach” (Komański…, s. 400).

W nocy z 1 na 2 marca 1944 roku we wsi Probóżna pow. Kopyczyńce Ukraińcy zamordowali 60-letniego Polaka.

Tagi: rzeź wołyńska, ukraińskie ludobójstwo, ukraińskie zbrodnie

29 lutego 1944 roku we wsi Kutkorz pow. Złoczów Ukraińcy zamordowali 21 Polaków (Sowa…, s. 234).

29 lutego 1944 roku we wsi Oździutycze pow. Horochów w walce z UPA zginęło 7 partyzantów 27 DWAK.

29 lutego 1944 roku we wsi Stężarzyce pow. Włodzimierz Wołyński w walce z Ukraińcami zginął 19-letni partyzant 27 DWAK.

29 lutego 1944 roku we wsi Wołowiec pow. Bobrka: „29 lutego nacjonaliści ukraińscy napadli na wieś Wołowiec , powiat Bóbrka. Zamordowali kilka osób, w tym miejscowego gajowego.” (Stanisław Dłuski: „Fragment większej zbrodni”; w: „Las Polski”, nr 13 – 14 z 1991 r.).

29 lutego 1944 roku we wsi Zawale pow. Borszczów Ukraińcy zamordowali 2 Polaków, w tym zarządcę folwarku .

29 lutego 1944 roku w miasteczku Bołszowce pow. Rohatyn Ukraińcy zamordowali 19 Polaków, w tym młodą dziewczynę.

29 lutego 1944 roku we wsi Cypuchy koło Pełtuż Ukraińcy zamordowali 24 Polaków (Sowa…, s. 234); inni: „CEPUCHY (Cypuchy) koło Pełtwi 29.02.1944 r. bojówka OUN zamordowała 24 Polaków, m.in. w niewiadomym czasie był zamordowany 1-2. Cepuch Edward z siostrą Janiną; 3. Cepuch i.n.; 4. Starzyński i.n.” (prof. dr hab. Leszek Jankiewicz: Uzupełnienie…,jw.).

29 lutego 1944 roku we wsi Dytkowce pow. Brody zostało zamordowanych przez Ukraińców 2 Polaków: Zbigniew Szekiel i Malinowski i.n. (prof. dr hab. Leszek Jankiewicz: Uzupełnienie…,jw.).

29 lutego 1944 roku we wsi Karolówka pow. Rohatyn, napis pod zdjęciem: „Zwłoki braci Bednarzy oraz Burdzego i Groszka zamordowanych przez ludobójców z OUN-UPA w lutym 1944 r.”. Podpis pod zdjęciem: „KAROLÓWKA – region, pow. Rohatyn, woj. stanisławowskie. 29 luty 1944 Widok przed pogrzebem w Łukowcu, po przewiezieniu ofiar z lasu koło Karolówki. Czterech polskich młodzieńców z Karolówki: Burdzy, Groszek i bracia Bednarzowie – ofiary napadu dokonanego przez terrorystów UPA w przydrożnym lesie, gdzie zostali na drzewach powieszeni, a ich powóz konny którym jechali, napastnicy zagrabili”.

Tagi: rzeź wołyńska, ukraińskie ludobójstwo, ukraińskie zbrodnie